Genel Bilgiler

Ulusal Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Tıpta Uzmanlık Yeterlik Sınavı Yönergesi

Genel Bilgiler

Yeterlik sınavına girmek üzere başvuran adayların başvuruları Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu tarafından değerlendirilir ve uygun olan adayların sınava alınmasını sağlanır. Sınav takvimi, sınav soruları ve bilimsel denetimi, sınav sonuçları ve sınav hazırlıkları da aynı komisyon tarafından düzenlenir. Sınav takvimi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Tıpta Uzmanlık Yeterlik Kurulu, yürütme kurulu tarafından değerlendirilir, sınava katılabilirliğin ölçütlerine uygun kişilerin tanımlanmasından sonra sınavın giriş şartları, kademeleri, yeri ve tarihleri duyurulur. Sınavlar yılda en az bir kez yapılır. Bilgi ve uygulama/beceri sınavlarında başarılı olan adaylara “Yeterlik Belgesi” verilir.

Adayın bilgi sınavına girebilmesi için gerekli şartlar:

• Türkiye’de bir tıp fakültesinden mezun olmak veya yabancı bir tıp fakültesi mezunu ise denklik belgesi almış olmak 
• Uzmanlık belgesi almış olmak, ya da eşdeğer denklik belgesine sahip olmak
• Uzmanlık eğitiminin bitmesine altı ay ve daha az süre kalmış olmak (uzmanlık eğitimini bitirmemiş adayların yazılı sınavdan başarılı olmaları durumunda uygulama/beceri sınavına uzmanlık belgesini aldıktan sonra girebilir ve yeterlik belgeleri uzman belgelerini aldıktan ve ibraz ettikten sonra düzenlenir.)
• Hakkında devam eden ve hekimlik yapmaya engel adli veya etik soruşturma/süreç olmamak (aksi durumda belge iptal edilir)
• Yabancı bir ülkede Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanı olan ve denklik belgesine sahip olan adaylar yeterlik sınavına giriş şartlarına uygun olduklarının belgelendirdikleri takdirde sınava girmeye hak kazanırlar. Bu adaylar için aranacak şartlar ve izlenecek kurallar Türkiye’de uzmanlık eğitimi almış adaylarla aynıdır.
• Yabancı uyruklu öğrenci statüsünde Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanlık eğitimine devam eden ve 6 aydan az süresi kalan veya uzmanlık eğitimini tamamlamış olan adaylar, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Tıpta Uzmanlık Yeterlik Kurulu tarafından belirlenen başvuru koşullarına sahip olmaları durumunda sınava girebilirler.

Sınav başvurusu için gerekli belgeler:

Başvurular Çocuk sağlığı ve Hastalıkları Tıpta Uzmanlık yeterlik Kurulu internet sayfasından online olarak yapılır (https://basvuru.pediatriyeterlik.com)

Başvuru ekranına yüklenmesi gereken belgeler:

1. Nüfus cüzdanı fotokopisi
2. Fotoğraf * (jpg, formatinda- yüzün açık ve net görüldüğü, arka zeminin açık renk olduğu güncel vesikalık fotoğraf)
3. Uzmanlık belgesi (pdf) veya (devlet yükümlülüğü hizmeti devam ediyorsa uzmanlık sınavını başarıyla geçtiğini gösteren eşdeğer belge)
   "Devlet yükümlülüğü hizmeti vb. sebeplerle uzmanlık diplomasını başvuru sistemine yükleyemeyen adaylar, kurum yöneticilerinden çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı olarak çalıştıklarına dair imzalı ve onaylı belgeyi veya e-devlet yolu ile https://www.turkiye.gov.tr/saglik-bakanligi-doktor-bilgi-bankasi web adresinden indirecekleri tescil bilgilerini içeren belgeyi sisteme uzmanlık diploması yerine yükleyebilirler."
4. Uzmanlık eğitimi tamamlanmadıysa kurumundaki eğitim sorumlusu /anabilim dalı başkanı onaylı uzmanlık eğitiminin bitmesine 6 aydan az süre kaldığına dair belge (pdf) 

Sınav Ücreti:

Sınav ücretsizdir

Sınav Dili:

Sınav dili Türkçe'dir.

Sınav Tarihi:

Bilgi sınavı her yıl Mayıs ayında, Beceri/ uygulama sınavı her yıl Kasım ayında yapılacaktır.

Sınav Süreci:

Sınav bilgiyi test eden yazılı sınav ve beceriyi test eden uygulamalı sınav olmak üzere iki basamaktan oluşmaktadır. Bilgi sınavı soruları ağırlıklı olarak vaka bazlı olmak üzere klasik tip (bilgi sorusu) ve probleme dayalı (olgu çözümlemeli) olarak iki tipte çoktan seçmeli olarak hazırlanır. Gerekli durumlarda yüksek görüntü kalitesine sahip resim veya fotoğraflarla soru zenginleştirilebilir.

Bilgi sınavında soru sayısı 100-120, sınav süresi 100-120 dakika olacaktır. Komiteye ulaşan sorular içerik ve soru tekniği olarak gözden geçirilip, gerekli düzeltmeler komite veya gerekirse soruyu hazırlayanlar tarafından yapıldıktan sonra sınavlarda kullanılmak üzere Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Tıpta Uzmanlık Yeterlik Kurulu soru bankasında saklanacaktır. Yazılı sınav içeriğinin klasik ve probleme dayalı soru tipleri ve soruların temel konuları açısından dengeli dağılımından Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu sorumludur. Sınavda sorgulanan yetkinliğin önem derecesine göre soruların puan ağırlığı değişebilir (örneğin; anafilaksinin acil yönetimi). Ayrıca disiplinlere göre bilinmesi gereken baraj/doğru cevap oranı belirlenebilir (örneğin; altı yenidogan sorusundan en az üçünü bilmesi gerekir)

Sınavın amacı çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanının, alanıyla ilgili olarak bilmesi gerekenleri sınamaktır. Sorular uzmanlık eğitimi bilgi hedefleri doğrultusunda TUKMOS müfredatına (https://www.pediatriyeterlik.org/assets/962cb50103/Egitim-programi.pdf)  uygun şekilde (TT*, ETT* ve A* düzeyinde) düzenlenecektir. Sınav soruları ve cevapları aşağıdaki kaynaklara göre hazırlanacaktır:

1. Nelson Textbook of Pediatrics (21st edition, 2019)
2. Rudolph’s Pediatrics (23rd edition, 2018)
3. Temel Pediatri (2. Baskı, 2019, Milli Pediatri Derneği)
4. Pediatrinin Esasları (2017, Türk Pediatri Kurumu)
5. Pediyatri (Olcay Neyzi-Türkan Ertuğrul, 2020)
6. Yurdakök Pediatri 2017
7. Türk Pediatri Arşivi (son 2 yıl sayıları)
8. Turkish Journal of Pediatrics (son 2 yıl sayıları)
9. Soruların konulara göre ağırlıkları söyledir:

*ETT (Ekip çalışması yaparak hastaya tanı konulması ve tedavi), TT (Ekip çalışmasına ihtiyaç olmadan tanı ve tedaviyi yönetme) ve A (acil durumu tanımlama ve acil tedavi uygulama)

Sınav Konu Başlıkları

• Koruyucu Pediyatri/Sağlam Çocuk
• Fetal ve Neonatal Bakım
• Adölesan Sorunları
• Dismorfoloji, Genetik ve Metabolik Hastalıklar
• Gelişimsel ve Davranışsal Pediatri
• Çocuk İstismarı ve İhmali
• Acil ve Yoğun Bakım
• İnfeksiyon Hastalıkları
• Hematoloji ve Onkoloji
• Allerji ve İmmünoloji
• Endokrinoloji
• Pediatrik Ortopedik sorunlar (Kas, iskelet) ve Spor Tıbbı
• Romatoloji
• Nöroloji
• Göz, Kulak-Burun-Boğaz
• Kardiyoloji
• Pulmonoloji
• Gastroenteroloji
• Nefroloji, Sıvı ve Elektrolit
• Uroloji ve Genital Hastalıklar
• Dermatoloji
• Psikososyal Sorunlar
• Tıp Etiği
• Araştırma yöntemleri, Hasta güvenliği ve Kalite iyileştirmesi

1. Bilgi Sınavı:

Yazılı sınav içeriği veya varsa yanlışları kontrol edilerek sınavdan en az 5 (beş) gün önce basılması sağlanır. Basılı materyal ölçme ve değerlendirme komisyonu tarafından tekrar gözden geçirilerek basım hataları düzeltilir. Sınavın yapılacağı sınav yeri, salon, sınav saati ve sınav görevlileri (Salon Başkanı ve Gözetmenler; en az 5 yıllık aktif eğitici kadrosunda bulunan kişiler arasından) Ölçme ve Değerlendirme Komisyonunca belirlenir. Sınav tarihinden en az iki hafta (ondört gün) gün önce salon görevlilerinden sınava katılmayı kabul ettiklerine dair yazılı onay alınır.

Salon başkanı sınav günü, sınav evrak kutularını/çantalarını Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu yetkilisinden tutanakla teslim alır, içindeki sınav evraklarını sayarak kontrol eder, sorun varsa durumu Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu yetkilisine bildirir. Sınav salonunun düzeninden, sınav sorularının zamanında ve doğru sayıda teslim alınmasından ve sınav bitiminde belgelerin eksiksiz olarak Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu temsilcisine teslim edilmesinden Salon Başkanı sorumludur.

Her sınav için geçme kalma sınırı, ilgili sınavdaki soruların yeterlik kurul üyeleri tarafından ayrı ayrı değerlendirilmesiyle hesaplanacak (1) ve sınav öncesinde bu sınır ilan edilecektir. Bu yöntem ile adayların sınav puanı ve başarı durumları yalnızca doğru yanıtları dikkate alınarak hesaplanacaktır.

1. Cusimano, M D Standard setting in medical education, Academic Medicine: October 1996 - Volume 71 - Issue 10 - p S112-20.
   https://journals.lww.com/academicmedicine/Abstract/1996/10000/Standard_setting_in_medical_education.62.aspx”
2. Beceri/Uygulama Sınavı:
3. Bilgi sınavında başarılı olan adaylar beceri/uygulama sınavına katılmaya hak kazanır.
4. Bilgi sınavından geçen adayın bu sınavdan hemen sonraki iki yıl içinde iki kez beceri/uygulama sınavına girme hakkı vardır.
5. Beceri/uygulama sınavının başvuru sayısının belirlenen minimum yeterli aday sayısına ulaşılamaması veya diğer mücbir sebeplerle yapılamaması durumunda adayın hakkı bir sonraki sınav döneminde aktarılır. Sınav merkezlerinin kapasitesinden fazla sayıda aday başvurusu olması durumunda adaylar başvuru sırası gözönünde bulundurularak ikinci bir merkeze kaydırılabilir, ikinci bir merkez açılamazsa adaylar bir sonraki sınav dönemine otomatik olarak kaydedilir ve adaya haber verilir.
6. Beceri sınavı adayın çocuk sağlığı ve hastalıkları alanında uygulamalı olarak gerçekleştirmesi gereken yetkinlikleri ve olgu yönetimindeki bilgi, beceri ve tutumunu değerlendirir.
7. Sınav salonu, istasyonlar (8-12 istasyon) giren ve çıkan adayların birbirini görmesine izin vermeyecek şekilde düzenlenir ve gözetmenler eşliğinde adayın bu istasyonların her birindeki yapılandırılmış soruları veya uygulamaları sırasıyla gerçekleştirmesi beklenir.
8. Uygulama sınavı sırasında klinik özetler, basılı veya görsel materyallerden (video, radyolojik görüntüler, fotoğraflar, EKG vb) yararlanılabilir, istasyonlar mikroskopi ve maket üzerindeki uygulamaları içerebilir.
9. Adayın kullanılan sınav materyellerine hasara sebep olması durumunda zararı tazmin etmesi istenebilir.
10. Tüm istasyonlar için sorular ve cevaplar yapılandırılır, başarı ölçütü için doğru cevap oranları önceden belirlenir. Bazı istasyonlarda mutlaka yeterlik gösterilmesi gereken baraj basamak uygulaması olabilir; aday o istasyon için gereken diğer basamaklarda yeterlik gösterse bile baraj basamakta yetersiz olursa o istasyondan başarısız olarak değerlendirilir; örneğin; lomber ponksiyon öncesi işlem bölgesine asepsi uygulanmaması.
11. Sınavdan başarılı sayılabilmek için her bir uygulamanın (istasyon) %80’inde yeterlilik şarttır.
12. Aday her istasyondan geçmek zorundadır.
13. Tüm adaylara her istasyon için verilen süre eşittir ve bu süre ölçme-değerlendirme komisyonu tarafından belirlenir.

Örnek istasyon:

SINAV UYGULAMA BASAMAKLARI

1. Adayın kimlik tespiti yapılır
2. Adaylar elektronik cihazlarını (tel, saat, vb.) teslim eder
3. Adaylar bilgilendirme salonuna alınır
4. Adaylara sınav hakkında bilgilendirme yapılır
5. İstasyon sayısına göre (grup başına 8-12 aday) gruplanan adaylar istasyonların olduğu alana alınır
6. İlk gruptaki adaylar kendilerine gösterilen istasyonun kapılarına geçerler
7. Aday kapının üzerindeki açıklamayı okur
8. Zil sesiyle odaya girer
9. İstasyondaki beceriyi yapar (5 dk.)
10. Zil sesiyle istasyonundan çıkar ve sonraki istasyonun kapısına geçer
11. Kapının üzerindeki açıklamayı okur (1 dk.)
12. Zil sesiyle odaya girer
13. İstasyonları tamamlayan adaylar bekleme odasına alınır
14. Diğer aday grubu istasyonların olduğu alana geçer
15. Adaylar bitene kadar basamaklar tekrarlanır.

Sınav Sonuçları:

Sınav sonuçları internet üzerinden kişiye bildirilecektir, sınava giren aday sonucu kendi şifresiyle öğrenebilir. Sınav soruları yayınlamayacaktır. Sınav sonuçları açıklandıktan sonra itiraz süresi bir haftadır. İtiraz durumunda Ölçme ve Değerlendirme Komisyonu itirazı değerlendirir, soruya ve cevaba itiraz olması durumunda kaynak göstererek itirazı bir ay içinde cevaplar.

Yeterlik Belgesi:

Yeterlik belgesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Tıpta Uzmanlık Yeterlik Kurulu tarafından düzenlenir. Bu belgenin geçerliliği 5 yıldır. Yeterlik Sınavını başaranlar 5 yıl sonra yeniden belgelendirme sınavına girmek zorundadırlar.